Светски ден на контрацепција
Пристапот до контрацепција е човеково право.
Тоа го унапредува здравјето и благосостојбата не само на жените и девојчињата, туку и на нивните семејства и општества. Сепак, ширум светот, ескалацијата на нееднаквоста - поврзана со фактори како раса, раселување, образование и приход - го отежнува пристапот до контрацептивни средства за милиони луѓе, особено жените и девојчињата.
На секој поединец мора да му се гарантира слободата да го заштити своето репродуктивно здравје и да го планира своето семејство. Пристапот до контрацепција е суштински за телесна автономија и за постигнување на целосниот потенцијал; помага да се намалат раѓањата кај адолесцентите, да се спречат смртни случаи кај мајките и да се спречи понатамошната родова нееднаквост.
Имајќи го ова на ум, нашата тема за Светскиот ден на контрацепција оваа година е: „Избор за сите. Слобода на планирање, моќ на избор“.
Има многу да се направи. Додека многу земји ги зголемија трошоците за контрацептивни средства, постои растечки јаз во финансирањето на контрацептивни средства на глобално ниво - јаз што ќе достигне најмалку 1,5 милијарди долари во земјите со ниски и средни приходи до 2030 година.
Тоа е недостаток што може да има катастрофални последици за жените и девојчињата.
Во моментов, речиси 257 милиони жени ширум светот - од кои повеќето живеат во земји со низок и среден приход - имаат незадоволена потреба за модерна контрацепција, што ја зголемува нивната ранливост на сексуално преносливи инфекции како ХИВ, како и на несакана бременост, небезбедна абортус и смрт на мајката што може да се спречи.
Не можеме да дозволиме жените да умираат поради недостаток на пристап до контрацепција. Мораме да им го обезбедиме она што им е потребно за да останат безбедни и да го одбранат своето сексуално и репродуктивно здравје, вклучително и во време на криза и раселување, кога нивната ранливост е зголемена.
Може да направи голема разлика: Истражувањата сугерираат дека задоволувањето на потребата за контрацепција може да спречи повеќе од половина од смртните случаи на мајки со намалување на поризичните бремености, со зголемување на растојанието помеѓу раѓањата и со намалување на веројатноста за небезбедни абортуси.
„Здравите семејства се создаваат по избор, а не случајно“, рече починатиот д-р Нафис Садик, поранешен извршен директор на УНФПА, на Меѓународната конференција за население и развој во Каиро пред три децении. На тој значаен настан, светските лидери ја потврдија Програмата за акција која ги препозна репродуктивното здравје и правата на жените - вклучително и доброволно планирање на семејството - како основа за развојот.
Навистина, ние мора да инвестираме во слободата на жените и девојките да ја планираат сопствената иднина. Мирот и просперитетот на светот зависат од тоа.
Текстот го подготви
Д-р Петар Пецев - Спец. Социјална медицина и јавно здравје
Оделение по Социјална медицна
ЈЗУ Центар за јавно здравје - Струмица
